ทำความเข้าใจเรื่อง Foreign Key ใน MySQL

ทำงานกับฐานข้อมูล (Database) วันนี้เลยอยากมาแชร์เรื่อง Foreign Key กันหน่อย เพราะเป็นเรื่องที่เจอบ่อยแต่บางทีก็ยังสับสนกันอยู่

Foreign Key คืออะไร?

Foreign Key คือการเชื่อมโยงความสัมพันธ์ข้อมูลระหว่างตาราง 2 ตาราง และที่สำคัญ คือ รักษาความถูกต้องของข้อมูล หรือที่เรียกว่า Referential Integrity

ยกตัวอย่างสมมติเป็นร้านค้าที่มี 2 ตาราง:

ตารางลูกค้า (ตารางแม่)
ตารางสั่งซื้อ (ตารางลูก)

เราจะไม่อยากให้มีการสั่งซื้อที่ไม่มีลูกค้า เพราะจะเกิดคำถามว่า "แล้วส่งของให้ใคร?" จึงต้องใช้ประโยชน์ของ Foreign Key

ON DELETE และ ON UPDATE คืออะไร?

ในการทำงานกับฐานข้อมูลจริง ข้อมูลมีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา:

ลูกค้าอาจจะยกเลิกการเป็นสมาชิก (ลบข้อมูล)
ลูกค้าอาจจะขอเปลี่ยนรหัสลูกค้า (อัพเดตข้อมูล)

คำถามคือ ถ้าข้อมูลในตารางแม่เปลี่ยน แล้วข้อมูลในตารางลูกต้องทำยังไงต่อ? ส่วนนี้คือจุดที่ ON DELETE และ ON UPDATE จะเข้ามาช่วย

ตย. สถานการณ์: ถ้ามีการลบข้อมูลลูกค้าไปแล้ว โดยไม่ได้กำหนด ON DELETE เราต้องมานั่งแก้ปัญหาข้อมูลการสั่งซื้อที่ "ไม่มีลูกค้า" ซึ่งมันควรจะถูกลบไปด้วย หรือทำอะไรสักอย่าง

ตัวเลือกใน ON DELETE และ ON UPDATE มีอะไรบ้าง?

MySQL มีตัวเลือกให้เราใช้ 5 แบบ ซึ่งแต่ละแบบก็เหมาะกับสถานการณ์ต่างกัน:

1. CASCADE

ค่อนข้างใช้บ่อยสุดคือ ถ้าตารางแม่เปลี่ยน ตารางลูกก็เปลี่ยนตาม

ลบลูกค้า = ลบการสั่งซื้อทั้งหมดของลูกค้านั้น
แก้ไขรหัสลูกค้า = แก้ไขรหัสลูกค้าในทุกการสั่งซื้อของลูกค้านั้น

2. SET NULL

เปลี่ยนค่าในตารางลูกให้เป็น NULL แทน เหมาะกับกรณีที่ต้องการเก็บประวัติไว้ แต่ไม่ต้องการระบุว่าเป็นของใคร

เช่น ระบบบล็อกที่ถ้าลบผู้ใช้ไป โพสต์ทั้งหมดก็จะกลายเป็นโพสต์ไม่ระบุตัวตน (ให้ตั้งค่าฟิลด์เป็น NULL ไว้)

3. SET DEFAULT

ตั้งค่าให้เป็นค่าเริ่มต้น (default) แทน ให้ตั้งค่า default ไว้แต่ต้น

เช่น อาจตั้งรหัสลูกค้าเริ่มต้นเป็น '1234'

4. RESTRICT และ 5. NO ACTION

สองตัวนี้ใน MySQL จะทำงานเหมือนกัน คือ ห้ามลบหรือแก้ไขข้อมูลในตารางแม่ ถ้ายังมีการอ้างอิงในตารางลูกอยู่ มักใช้ตัวนี้กับข้อมูลสำคัญที่ต้องการป้องกันไม่ให้ลบผิดพลาด

เช่น ถ้าจะลบลูกค้า ต้องไปลบการสั่งซื้อของลูกค้านั้นให้หมดก่อน หรือพวกหมวดหมู่สินค้าก็ต้องไปลบสินค้าก่อน

ตัวอย่างการใช้งาน

CREATE TABLE customers (
    customer_id INT PRIMARY KEY,
    name VARCHAR(100),
    email VARCHAR(100)
);

CREATE TABLE orders (
    order_id INT PRIMARY KEY,
    customer_id INT,
    order_date DATE,
    total_amount DECIMAL(10,2),
    CONSTRAINT fk_customer 
    FOREIGN KEY (customer_id) 
    REFERENCES customers(customer_id)
    ON DELETE CASCADE
    ON UPDATE CASCADE
);

จากโค้ดข้างบน:

ถ้าเราลบลูกค้าคนไหน ออเดอร์ทั้งหมดของลูกค้าคนนั้นก็จะหายไปด้วย (ON DELETE CASCADE)
ถ้าเราเปลี่ยนรหัสลูกค้า รหัสในตารางออเดอร์ก็จะเปลี่ยนตามโดยอัตโนมัติ (ON UPDATE CASCADE)
*หมายเหตุ: มักจะตั้งชื่อ constraint ด้วย (fk_customer) เพื่อให้ระบุได้ง่ายเวลามีปัญหา*

ข้อควรระวัง

เคสเลือกใช้ CASCADE แล้วลืมไป - ทำให้ลบข้อมูลมากกว่าที่ตั้งใจ ถ้าเราลบข้อมูลในตารางแม่ไป ข้อมูลเชื่อมโยงในตารางลูกก็จะหายไปด้วย
เลือกใช้ SET NULL แต่ลืมให้ฟิลด์รับ NULL - MySQL จะแจ้ง Error เวลาสร้าง Foreign Key ว่า field ต้องรับค่า NULL ได้
ใช้ CHECK VERSION - ถ้าใช้ MySQL เวอร์ชันเก่ากว่า 8.0 SET DEFAULT จะยังใช้ไม่ได้
ตารางที่ใช้ต้องเป็นชนิด InnoDB เท่านั้น ถึงจะสามารถใช้ Foreign Key ได้ (หรือ storage engine อื่นที่รองรับ เช่น NDB แต่ MyISAM ไม่รองรับ)

หวังว่าจะมีประโยชน์ครับ ♥️